در پوست یک نوزاد شناس

از پشت شیشه های دودی طبقه ششم بیمارستان کودکان دی.سی. گنبد سپید رنگ مجلس نمایندگان کنگره آمریکا خود نمایی می کند. بلندتر از هر ساختمانی در اطراف. انگار می خواهد با هر نگاه به یادم آورد که کجا هستم و چه شد که پا به این مکان گذاشتم. چند روزی بود که منتظر این روز بودم. مدت ها  بود که برای آمدن این لحظه ها ساعت شماری می کردم. مثل سالها و سالهای قبل…

» با پای پیاده  جاده باریک و سر سبز منتهی به مسجد دهکده را طی می کنم. بهار است و مثل هر سال به شمال آمده ایم تا جشن نوروز را در کنار بهار طبیعت زیبای کوهستان چلندر جشن بگیریم. من تازه جوان و عاشق. هوا مست و بهاری. آسمان صاف و بی ابر. خورشید در آرزوی تکیه زدن بر شانه های کوهستان. بعد از ظهری سرشار از سکوت. خمار آلوده از باده ی شکوفه های نارنج…. دخترکی با گیسوان پریشان و  تشتی در دست با چشمانی  پر خواهش به جوانک آنسوی جاده می نگرد. جوانک بر ترک موتورش می نشیند و آرام به سوی دختر می رود… قدم هایم را تند می کنم و بی توجه به آنچه در بیرون می گذرد به سربالایی تند جاده ادامه می دهم.  ساختمان سپید و قدیمی مسجد از دور نمایان می شود. زمانی نمی گذرد که  پا بر پلکان فلری مسجد می نهم. قلبم از شیب تند جاده تند تند می زند.  به خلوت سرد مسجد بالای کوه پا می نهم. وجودم  سرشار از سکوت دلپذیر آن عصر بهاری میشود.  جانم آماده ی نیایش می شود.نیایش حسین را زمزمه می کنم  در عصرعرفه…»

صدای زنگ تلفن برم می گرداند به طبقه ششم بیمارستان کودکان! به بخش مراقبت های ویژه ی نوزادن! پزشک اورژانس آنسوی خط برایم پشت سر هم عدد می خواند. می خواهد که نوزادی چند ساعته را که  در دهکده آمیش ها در خانه  به دنیا آمده  به بیمارستان ما منتقل کند. عدد ها با هم جور در نمی آیند. باورم نمی شود که نوزادی با این شمارگان وخیم هنوز زنده باشد! از آنرو که  بخش ما مرجع پذیرش از تمام بیمارستان های اطراف است، نوزاد را می پذیرم. گروه ترانسپورت را خبر می کنم. چندی نمی گذرد که هلی کوپتر امداد از سقف بیمارستان می پرد. من از پشت شیشه های  دودی می بینم که در آسمان محو می شود.

ساعتی به ظهر نمانده است که نوزاد را می آورند. نیمه جان و با لوله ای در نای که به مدد آن نفس می کشد. رنگی به پوست ندارد. روی تنش لکه های متعدد کبودی نمایان است. استادم پشت سر هم توصیه می کند که چه باید بکنم. او هم – شاید البته کمتر از من- نگران است. » وقتی که خون را آوردند با دستان خودت سرنگ را فشار می دهی! با سرعتی که زور دستانت اجازه می دهد. درنگ نمی کنی. فرصت نداری!» به بالا و پایین رفتن سینه ی نوراد نگاه می کنم. به تکنسین تنفسی می گویم که فشار نفس ها را کمی بیشتر کند. به رزیدنت می گویم عکاس رادیوگرافی را خبر کند. فشار خون نوزاد لحظه به لحظه بدتر می شود.  به پرستار می گویم که سرعت قطره دوپامین را بیشتر کند. شلوغ است و همه در گوشه ای مشغولند تا قلب نوزاد به تپیدن ادامه دهد.  دستکش هایم را می پوشم و به رگ های نافی نوزاد دست می زنم. ورید را پیدا می کنم  تا با هر آن زوری که دارم خون تازه رسیده را در ناف نوزاد تزریق کنم.  چند دقیقه نمی کشد که رنگ به پوست نوزاد باز می گردد. فشار خون بالا می رود. ضربان قلب بالا می رود. زندگی دوباره در رگهای نوزاد جریان می یابد…

ساعت ها می گذرد. عصر فرارسیده است. عصر عرفه است و من حتی یک لحظه هم فرصت نکرده ام که اتاق نوزاد تازه امده را ترک کنم. قلبش می زند. شمارگانش  بهتر شده اند. مردمک هایش اما گشاد و خیره به هیچ نوری پاسخ نمی گویند. منتظرم که ببینم تصویربرداری از مغز چه نشان داده است… از رادیولوژی تماس می گیرند و می گویند که مغز آماسیده اش به پایین خزیده است… استاد زنگ می زند و به من می گوید که ادامه دادن بی فایده است!

استاد به همراهش پدر و مادر را به اتاق می آورد. پدر ریشی تا کمر و عینکی با شیشه هایی به اندازه یک نعلبکی دارد. از دستان زمخت و سختش پیداست سالهاست در مزرعه کار می کند. مادر به سختی راه می رود. پیداست که همه ی راه دور خانه تا بیمارستان را درد کشیده است.  با دامنی بلند و روسری توری که تمام موهایش را پوشانده است مات و بی صورت بر بالین نوزاد می رود. هر دو به نوزادشان که به مدد دهها سیم و لوله نفس می کشد مبهوت و وحشت زده نگاه می کنند. استاد آرام می گوید که ادامه دادن بی فایده است. سکوتی سرد بر اتاق حاکم می شود. جز صدای دستگاه تنفس مصنوعی صدایی شنیده نمی شود. پدر دستهای زمختش را بر شانه های مادر که دیگر نمی تواند بایستد می نهد. مادر روی صندلی می نشیند. چهره اش سراسر سپید می شود. پدر شانه هایش را نوازش می دهد. پدر با علامت تایید سر را تکان می دهد. استاد به آنها می گوید که دوباره باز می گردد.  به من اشاره می کند و از اتاق بیرون می رود. پرستار و  تکنسین تنفسی لوله ها را یکی یکی از کودک جدا می کنند. با چشمانم می بینم که آن قفسه سینه کوچک دیگر بالا و پایین نمی رود. نوزاد را در میان پتو می پیچم . پرستار کلاه کوچک دستبافی بر سرش می کند. از پدر می پرسد که آیا نوزاد نامی دارد… نوزاد را از روی تخت بر می دارم و به آغوش مادر می دهم. پرده های جلوی در را  کنار می کشیم و همه از اتاق بیرون می روند… سخت ترین لحظه این ساعتهای سنگین فرا می رسد. استاد می گوید که کمی بعد باید به اتاق باز گردم و به قلب نوزاد گوش کنم. باید مطمءن شوم که قلب نوزاد دیگر نمی تپد. باید به پدر و مادر تسلیت بگویم و مرگش را اعلام کنم…

نیم ساعت گذشته است و من از مادر می خواهم که پتو را از روی سینه ی نوزاد کنار بزند. گوشی را روی سینه ی بی جانش می نهم و گوش می دهم. سکوت سنگین سراسر سینه ی نوزاد را، و بلکه همه ی اتاق را فراگرفته است. لحظه ی بی صدای مرگ جاری می شود. پدر شانه های مادر را سخت فشار می دهد. مادر نوزاد را سخت در آغوش می فشرد. بعد از یک دقیقه ی تمام گوشی را از سینه ی نوزاد جدا می کنم. در حالی که سعی می کنم جلوی اشکهایم را بگیرم به مادر و پدر می گویم که برای از دست دادنشان متاسفم. مادر همانگونه که نوزاد را در آغوش دارد می لرزد. قطره اشکی از گوشه چشمانش بر پتوی نوزاد می چکد…

خسته و غمبار از اتاق بیرون می آیم. استاد به من تبریک می گوید که اولین گواهی مرگ را صادر کرده ام!  من اما از پشت شیشه های دودی به آسمان سرخ بیرون می نگرم. می دانم که خورشید دیگر غروب کرده است!

در راه باز گشت نمی خواهم به رادیو ملی آمریکا گوش دهم… دست می برم و یکی از سی دی هایی را که با خود از ایران آورده ام پیدا می کنم. شمس و باخ به دستم می خورد. صدایش را بلند می کنم تا شاید سنگینی لحظه های بازگشت را کوتاه کند… به سالهایی می اندیشم که عصر روز عرفه برای خودم بودند. به آن مسجد سپید رنگ بالای کوه…به آن اتاق کوچک نیایش با صندلی های قرمز خوش رنگ، به آن خلوت ناب معنی بخش، به انتهای رقت مستی بخش. به برآمدن خورشید روشن زندگی در پایان لحظه های دعا…و آنگاه! به عصر عرفه این سال! دریغ از یک جمله ی نیایش وار. خالی از یک کلام روشنی بخش. لحظه هایی سنگین و سرد و سراسر مرگ!

» بمیرید بمیرید وزین نفس ببرید       که این نفس چو بند است و شما همچو اسیرید»

دیگر نمی توانم خودم را نگه دارم. آن نقاب دروغین فرو می ریزد و پرده ای از اشک چشمانم را فرا می گیرد. باید نگه دارم تا بتوانم روبرو را ببینم. در کوچه ای می پیچم و می ایستم…

» بمیرید بمیرید وزین ابر برایید      چو زین ابر برایید همه ماه منیرید…»

از شیشه روبرو چشمانم به ماه می افتد. نورانی و زیبا، پیچیده در هالی ای ساخته از اشک…آرام می گیرم. نفسی عمیق می کشم. پس از این روز دراز نیمخندی کوتاه بر لبانم می نشیند.  ماه را می بینم که تنها سه شب دارد تا به کمال…  می دانم!  بیشترش رفته است… کمترش مانده است تا به تمام!